Door het opgroeien in een gezin met een broer of zus met een beperking kan het gebeuren dat het ‘gezonde’ kind bepaalde patronen ontwikkelt. Kinderen kunnen een andere rol aannemen en zodoende op langer termijn (psychische) problematiek gaan ervaren. Misschien zegt de term 'de rol van het aangepaste kind' je wel iets.
Problematiek ten gevolge van het opgroeien in een gezin met een zus/broer met een beperking wordt vaak pas laat zichtbaar. Binnen het gezinssysteem is het gedrag ‘passend’. Een kind past zich aan (aan de omstandigheden), cijfert zichzelf weg, vertelt niet meer wat er speelt in zijn/haar leven, vraagt geen hulp meer, is zelfstandig en komt zeer volwassen over. Het kind weet al goed voor de ander te zorgen en er is vaak sprake van een (te) groot verantwoordelijkheidsgevoel. Veelal is er geen ruimte voor eigen emoties, deze worden veelal weggestopt.
​
Naast het worstelen met zichzelf, spelen er ook allerlei zorgen over de toekomst. Want wat betekent als ouders niet meer voor hun kind met een beperking kunnen zorgen? Betekent dit automatisch dat de rol van ouders overgenomen wordt door de broer of zus, en voelt hij/zij de vrijheid om aan te geven deze rol misschien niet te willen?
​
Broers en zussen hebben een cruciale rol in het gezin! Maar hoe leef je je eigen leven, waarin je voldoet aan je eigen behoeften, en blijf je tegelijk in verbinding met je gezin (van herkomst) en je broer of zus met een beperking?
Mogelijk kan ik je verder helpen met:
Psycho-educatie
Psycho-educatie is het krijgen van uitleg over de beperking. Dit kan een stoornis, aandoening, syndroom, of iets anders zijn. Het is helpend in het begrijpen waar de problematiek vandaan komt en wat dit bijvoorbeeld betekent voor de toekomst.
Naast psycho-educatie over de problematiek van de zus of broer met een beperking, kan het krijgen van uitleg over de gevolgen van het opgroeien met, helpend zijn om eigen patronen en obstakels te begrijpen.
Coaching
Je kan met een specifieke vraag zitten, waar je al langere tijd mee worstelen. Denk bijvoorbeeld aan:
-
Welke rol wil/kan ik vervullen als zus/broer?
-
Wie gaat alles regelen rondom mijn zus/broer, als mijn ouders niet meer in staat zijn om voor haar/hem te zorgen?
-
Mag ik 'nee' zeggen als de zorg op mij terecht komt?
-
Hoe is dit wettelijk geregeld?
-
Is er een kans dat mijn kind ook een beperking kan krijgen? Vragen rondom erfelijkheid.
Behandeling
De volgende worsteling kan herkenbaar zijn: een uitdaging om een eigen leven te leiden; dat wel verbonden is met hun broer/zus, maar er niet door hen wordt bepaald.
Door op te groeien in een gezin waarin de zus/broer met beperking altijd het middenpunt was/is, kan het gevolg zijn dat iemand onvoldoende een eigen identiteit heeft ontwikkeld en later moeite ervaart in het vinden van zijn/haar plek.
Hulpvragen kunnen gericht zijn op onder andere:
-
Herkennen van emoties en deze uiten (emotieregulatie)
-
Verbeteren van zelfbeeld
-
Een plek durven innemen (stoppen met aanpassen aan de ander)
-
Spannings- en stemmingsklachten verminderen
-
Meer zelfliefde ervaren
-
Afhankelijk mogen zijn, hulp mogen vragen